شهرستان آستانه اشرفیه با موقعیت جلگه‌ای یکی از شهرستان های استان گیلان است، این شهرستان در فاصله ۲۷ کیلومتری شهر رشت و ۸ کیلومتری شهر لاهیجان واقع شده است.
این شهرستان که چهارمین شهر مذهبی کشورمان است در گذشته کوچان نامیده می‌شد و پس از تدفین پیکر سید جلال الدین اشرف پسر امام موسی کاظم (علیه السلام) در این شهر نام آن به درگاه (:آستانه) ورود به بارگاه سید جلال الدین اشرف یا « آستانه اشرفیه » تغییر یافت.
آستانه اشرفیه از شمال به دریای خزر از شرق به لاهیجان، از جنوب به املش و از غرب به رشت محدود است.
شهرستان آستانه اشرفیه در مسیر راه اصلی کناره دریای خزر واقع شده و آب و هوای این منطقه همانند سایر قسمت‌های گیلان معتدل و مرطوب است.
وجود بارگاه ملکوتی سید جلال الدین اشرف، برادر امام رضا(علیه السلام) این شهرستان را یکی از گردشگرپذیرترین شهرستان‌های استان کرده است. در کتاب جنگ نامه حضرت سید جلال الدین اشرف چنین آمده است: ایشان قبل از شهادت وصیت نمودند که جنازه وی را در تابوت گذاشته به جریان آب بسپارند." بعد ازشهادت وی در منطقه رودبار بنا به وصیت ایشان تابوت بعد از سه روز در کوچان(آستانه اشرفیه) کناره گرفت.
تا سال ۳۱۱ هجری قمری بنای مزار بسیار ساده بود که به دستور گوهر شاد خانم، دختر کیا رستم بقعه‌ای عظیم به نام ایشان بنا شد و سالانه حدود یک میلیون نفر از این مکان مذهبی بازدید می‌کنند.
این شهرستان دارای دوشهر، دوبخش، ۶ دهستان و ۹۸ آبادی است پلی به طول ۸۵۰ متر در این شهر بر روی سفیدرود احداث شده که این شهر را به رشت مرتبط می‌کند. این شهرستان پوشیده از سبزه، خزه، درخچه و درختان انبوه است.
توسکا، ازگیل، گردو، آلو، انار، انجیر، به، توت، گلابی وحشی، سیب، شاه
بلوط، تمشک، بید، افرا و گیلاس از جمله مهمترین درختان این شهرستان است.
اقتصاد این منطقه وابستگی شدیدی به کشاورزی دارد وحدود ۵۸ درصد اشتغال شهرستان در بخش کشاورزی است.
شهرستان سرسبز و زیبای آستانه اشرفیه با برنج‌های خوش عطر و بویش در تمام ایران شناخته شده است.
از محصولات زراعی این شهرستان می‌توان بادام زمینی که در واقع مرغوبترین بادام ایران است، برنج انواع برنج‌های معطر همچون طارمی، دمسیاه و ...، چای، پسته زمینی، محصولات جالیزی اندکی سیب زمینی، انگور، گوجه سبز، تخمه آفتابگردان و مرکبات نام برد، دامداری نیز در این شهرستان از اهمیت برخوردار است.
به دلیل کیفیت و سبکی خاک این منطقه که بیشتر حاصل رسوبات سفید رود است، هویج نیز از محصولات آستانه است. این شهرستان از مراکز عمده تولید فلفل سبز نیز می‌باشد. ضمناً این شهرستان دارای نوعی کدو تنبل است که از نظر ارزش تغذیه در سطح بالایی قرار دارد. آستانه اشرفیه از مراکز اصلی تولید نهال صنوبر می‌باشد و همچنین صید ماهی در دهستان دستک و بندر کیاشهر در سواحل خزر رونق فراوان دارد.
پارک ساحلی و جنگلی آستانه، اسکله ماهیگیری و قایقرانی کیاشهر، پارک جنگلی صفرا بسته، مجموعه تاریخی شیلات کیا شهر، مناطق ساحلی بوجاق و عسگر آباد، پل خشتی نیا کو (نماد هنر معماری و توانمندی گيلانيان)، روستای چهارده، پل خشتی تجن کوگه، بارگاه سید جلال الدین اشرف، آقاسید حسن از نوادگان امام موسی کاظم (علیه السلام) و بقاع متبرکه آقا سیدمحمدبن جعفر از فرزندان امام جعفر صادق(علیه السلام) از مناطق نمونه گردشگری،جاذبه های تاریخی و زیارتگاه ها و اماکن مذهبی این شهرستان به شمار می‌روند.
آرامگاه دکتر محمد معین، گردآورنده فرهنگ فارسی معین نیز در این شهر قرار دارد.
دوشنبه بازار و پنچشنبه بازار این شهر مکانی مناسب برای اجتماع مردم و خرید مایحتاج هفته است و از شهرها و روستاهای همجوار در این روز به این مکان می‌آیند. در گذشته روزهای بازار این شهر فقط پنجشنبه بود اما پس از ورود محمد رضا شاه پهلوی به دستور وی دوشنبه نیز روز بازار این شهر شد.
مروار بافی (روستاهای کورکاء و عبدالله آباد) از صنایع دستی این شهرستان است که به کشورهای همسایه صادر می‌شود.
کدو قیله، لقددموج، شیرین خورشت، کولی بیج نان، انارپته، سیاه فسنجان، آغوز کوکو، گمج کباب و باقلا فسنجان غذاهای محلی آستانه اشرفیه هستند.
گفتنی است، آستانه اشرفیه بیش از یکصدو هشت هزار نفر جمعیت دارد .