به گزارش تابناک کردستان، در استان کردستان اقامتگاه‌هایی بین راهی بسیار قدیمی وجود دارند که نشان می‌دهند در سال‌های دور در این استان تردد مسافران بین شهرها رواج داشته و اکنون این اقامتگاه‌ها از اماکنی است که مورد توجه گردشگران است.
برج اشقون‌بابا:
یکی از این اقامتگاه‌ها که در نزدیکی شهر حسن‌آباد یاسوکند شهرستان بیجار وجود دارد برج اشقون بابا است. این بنا که از سنگ و آجر ساخته شده دارای پلانی دایره شکل است.
این برج احتمالا از اقامتگاه‌های بین راهی بوده است. قدمت برج اشقون بابا را برخی به دوره ایلخانی نسبت داده‌اند اما از آنجا که آثار و بقایای مرمت دوره صفوی روی آن مشخص است به نظر می رسد در دوره صفوی تغییراتی در آن ایجاد شده باشد.
برج اوچ گنبدخان:
در فاصله 75 کیلومتری شمال غرب شهر بیجار در روستایی به نام اوچ گنبدخان برجی سنگی وجود دارد که به برج اوچ گنبد معروف است دلیل این که چرا برخی این گنبد را اوچ یعنی سه می‌نامند، به طور دقیق مشخص نیست.
ساختمان برج با پلان دایره‌ای از سنگ و ساروج ساخته شده و سقف آن نیز با گنبد شلجمی از سنگ لاشه‌ای ساخته شده است،ابعاد داخلی برج 4.30 متر و ورودی آن 1.30 متر ارتفاع دارد، عرض دیواره های سنگی 90 سانتیمتر و ارتفاع برج 6 متر است.
از آنجا که این برج نیز در مسیر کاروان ها قرار داشت به نظر می‌رسد که به عنوان اقامتگاه بین راهی در عصر صفویه ساخته شده و مورد استفاده بود.
برج ینگی‌ارخ:
این برج در روستایی به همین نام در 63 کیلومتری شمال شهر بیجار قرار دارد و دارای پلانی دایره شکل است. مدخل برج ینگی ارخ در ضلع جنوبی بنا و در کنار جاده‌ای در مسیر رودخانه قم چقای قرار گرفته است.
این برج از سنگ لاشه، ملات و ساروج ساخته شده و احتمالاً یک اقامتگاه بین راهی بود که در دوره صفوی مورد استفاده مسافران قرار می‌گرفت، این برج دارای گنبدی بود که تخریب شد اما بقایای کاربندی های گچی آن موجود است.
بنا در مسیر جاده زنجان – آذربایجان- کردستان قرار گرفته و نشان از رونق تجاری و اهمیت این منطقه برای تجارت دارد.
کاروانسرای سقز(تاجوانچی):
در ضلع غربی حمام حاج صالح سقز بقایای کاروانسرایی قدیمی دیده می‌شود که تنها بخش‌هایی از ضلع شمالی آن باقی مانده است.
طرح این کاروانسرا شامل یک حیاط مستطیل شکل با آب نمایی در وسط حیات و ردیف حجره‌هایی بوده که تعدادی از آنها هنوز موجود است.
ساختمان سرا در دو طبقه بنا شده و دارای ستون‌های استوانه‌ای و پایه ستون‌های مربعی و ردیف قوس‌های نیم دایره و تنگ گذاری به صورت دیوار باربر در فضای نیمه باز مشرف به داخل حیاط است.
طبقه فوقانی دارای یک ردیف ستون‌های چوبی به سبک معماری منطقه شمال غرب ایران بوده است و احتمالاً این ساختمان در زمان خسروخان اول در دوره زندیه ساخته شده است و معماری و نمای این کاروانسرا قابل مقایسه با نمای داخلی عمارت خسروآباد سنندج است.
