خبرهای انتخابات ریاست جمهوری، آهسته آهسته دارد در فضای رسانه و مجازی دست بالا را میگیرند. در بسیاری از گروههای تلگرامی که با هدف گفتوگو درباره موضوعهای خاص و انتشار خبرهای مشخص و حتی گروههای خانوادگی، پدید آمدهاند پیاپی خبرهای راست و دروغ انتخاباتی گذاشته میشوند و جو گروه را به سود انتخابات دگرگون میسازند.
سخنان و وعدههای شگفتانگیز هم که بسیار است و به راستی روشن نیست که برخی از این سخنان، با چه پایه و منطقی بر زبان رانده میشوند و اینکه از بنیاد، راست هستند یا دروغ.
هر چه باشد آدمی را یاد این ایرادی میاندازد که برخی به دموکراسی میگیرند: دموکراسی با نگاه و نگرش کوتاهمدت پیش میرود. هر کس که میخواهد دولت را به دست بگیرد شروع میکند به دادن وعدههای گوناگون و حداکثری تا بتواند رأی بیشتری به دست آورد و هنگامی هم که به قدرت میرسد میکوشد برنامههای حداقلی را پیش ببرد که در یک دوره چهار- پنج ساله به ثمر برسند تا افتخار اجرای آنان را به نام خود و دولتش تمام کند و در این میان آنچه زیر پا گذاشته و نادیده گرفته میشود منافع درازمدت مردم است و این است که میبینیم نزدیک به چهار دهه از انقلاب میگذرد و تاکنون ١١ دولت بر سر کار آمدهاند اما برخی از بنیادیترین گسترههای فرهنگی و اجتماعی، همچنان اندر خم یک کوچهاند! و شگفت اینکه در پیش از هر انتخاباتی، یا سراسر فراموش میشوند یا تنها به گفتن یک سری شعار درباره آنان بسنده میشود، شعارهایی که وقتی پس از انتخابات پیگیر آنان میشویم درمییابیم که از همان آغاز نمیبایست چندان امیدی به آنان میبستیم.
هر آینه که چاره و راهکار، ناامید شدن از انتخابات و دموکراسی نیست. باید کوشید تا در اوج شور و هیجانهای دروغین، با خردمندی بیشتر رفتار کرد و میدانیم که پایبند ماندن به خرد، هنگامی که احساسات بالا میگیرد بسیار دشوار میشود.
در این میان نهادهای مدنی میتوانند نقشی سازنده برعهده بگیرند؛ هم در برابر برخی دروغهای انتخاباتی، روشنگری کنند و هم پیگیر خواستههایی منطقی برآیند که از عهده دولت آینده برمیآید. نهاد مدنی باید مسئولانه و واقعبینانه برخورد کند و دستخوش شور و هیجان نشود. نهاد مدنی نباید کناری بایستد و تنها بر خواستههای حداکثری خود پافشاری کند و انجام و اجرای آنان را درخواست کند. این کار بر جو شعارزدگی انتخابات میافزاید.
ناگفته پیداست که آنچه از دل این فضا بیرون میآید دولتی خواهد بود که هیچگونه پایبندی عملی و راستینی به آنچه وعده داده است نخواهد داشت. نهاد مدنی باید نه خود را سپید ببیند و نه دولت و قدرت را سیاه. در زمانه انتخابات، این سپید و سیاه کردنها و صفر و صد دیدنها، خریداران بیشتری پیدا میکند اما بیگمان در درازمدت، زیانبخش خواهند بود. همه ما باید بکوشیم تا جامعه را به خردمندی هرچه بیشتر نزدیک سازیم و انتخابات و بهویژه روزهای پیش از آن، زمان خوبی برای این کوشش است.