در ماههای اخیر اگر بستری برای شعارگویی مدیران دولتی در کردستان و یا نمایندگان استان در مجلس فراهم شده باشد، مسئله «آب» غالباً از موضوعات محوری بوده است؛ حالا گزارشی درباره آب شرب شهری کشور میگوید کردستان در «آب به حساب نیامده»(هدررفت) استان سوم کشور است؛ چرا کسی در این باره اظهار نظری نمیکند؟
به گزارش تابناک کردستان، طبق اطلاعات استخراج شده از آمار و گزارشهای شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و مرکز پژوهشهای مجلس، در سال 96 در استان کردستان 112 میلیون مترمکعب آب شرب شهری تولید شده و مقدار فروش آب شرب شهری هم در همان سال، 76 میلیون مترمکعب بوده است.
کردستان که از مناطق پرآب ایران محسوب میشود از لحاظ مقدار تولید آب شرب شهری در سال 96 در میان استانهای کشور رتبه 15 و از نظر مقدار فروش آب شرب شهری هم در بین استانهای کشور رتبه 19 را دارد.
اما مهمتر از آنچه اشاره شد، ارقام مربوط به سهم «آب به حساب نیامده» در استانهای مختلف کشور است؛ استانهای خوزستان، کرمانشاه و کردستان به ترتیب با 40، 39.4 و 32.1درصد، در این بخش بدترین عملکرد را به نام خود ثبت کردهاند.
طبق تعریف، آب به حساب نیامده عبارت است از: تفاوت بین حجم آبی که به شبکه وارد میشود و حجم آبی که به مصارف مجاز میرسد. حجم آب خروجی اندازهگیری شده مجاز، میزان اندازهگیری شده توسط کنتورهای مشترکین و کنتورهای خروجی منطقه، صرفنظر از پرداخت یا عدم پرداخت قیمت آب مصرف شده است.
آب به حساب نیامده در یک نگاه کلی به دو جزء تقسیم میشود، الف) آب به حساب نیامده فیزیکی یا تلفات واقعی که ناشی از فرار فیزیکی آب از شبکه توزیع و انشعابات مشترکین است ب) آب به حساب نیامده غیرفیزیکی یا تلفات ظاهری که به دلیل خطای انسانی، خطای ابزار اندازهگیری و یا خطای مدیریت و راهبری سامانه، دقیقاً اندازهگیری نشده است.
با لحاظ حداکثر تلفات مجاز به میزان 10درصد بر اساس استانداردها، ثبت رقم 32.1درصد برای کردستان به نام سهم آب به حساب نیامده، با توجه به شرایط خشکسالی و تنش آبی موجود، بسیار چشمگیر بوده و در حقیقت به معنای از بین رفتن فرصتهای تأمین مهمی است که زمینهساز بروز شرایط اضطراری در شهرهای مختلف میشود.
طبق اطلاعات منتشره، در فصل تابستان سال 97 حدود 46درصد کشور تحت تنش آب شرب قرار گرفت، تنش آبی مذکور در برخی از شهرهای کشور به مناقشات اجتماعی و امنیتی تبدیل شد و از این منظر هزینههایی را به کشور تحمیل کرد؛ در صورت ادامه وضع موجود، پیشبینی میشود که وضعیت تنش آب شرب در تابستان سال 1400 تشدید شود، به طوری که در این زمان حدود 80درصد جمعیت کشور تحت تنش آب شرب قرار میگیرد.
در ماهها و حتی سالهای اخیر مدیران دولتی کردستان و نمایندگان استان در مجلس هرگاه فرصتی به دست آورده باشند درباره موضوع مهم خروج آب از استان و عزم خودشان برای مقابله با این امر ـ که اتفاقاً یک مطالبه بهحق و اساسی مردم کردستان است ـ شعارها سر دادهاند! آنچه گفته شده در عمل به چه نتیجه قابل قبولی رسیده باشد را بهتر است آقایان به مردم گزارش بدهند (البته اگر قابلیت گزارش دادن داشته باشد)؛ اما با نگاهی گذرا به آماری که در این نوشتار آمد سؤالاتی مطرح میشود؛ دولتمردان و نمایندگان از درصد بالای سهم آب به حساب نیامده کردستان در مقایسه با سایر استانها و میانگین کشوری خبر دارند؟ اگر خبر دارند چرا در این باره هم مانند بسیاری دیگر از مسائل و مشکلات استان، سکوت اختیار کردهاند؟ هرچند با تردید، اما میپذیریم که هم مدیران ارشد دولتی در استان و هم نمایندگان مجلس به همان اندازه که ادعا میکنند مخالف خروج آب کشاورزی از کردستان هستند و برای جلوگیری از آن هرچه در توان داشته باشند انجام میدهند اما چطور بپذیریم که هدررفت آب شرب شهری در کردستان برای این مدعیان مسئله است و با این حال در قبال آن، اقدام هیچ، حتی سخنی هم بر زبان نمیآورند؟