به گزارش تابناک قم، ارزش‌ها و شرایط فرهنگی در ارتقای رشد اقتصادی و نیز تقویت عدالت اجتماعی نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند. فرهنگ لازم است با ریشه‌های اصیل ملت‌ها ارتباط داشته باشد و در نظر داشت عدم فرهنگ مناسب علت اصلی و واقعی عقب ماندگی کشورها است.
می‌توان بیان کرد فرهنگ بر مبنای ارزش‌ها، شرایط، عقاید، موقعیت‌ها و فرضیات رایج شکل می‌گیرد و نیز توسعه اقتصادی سیاسی بر فرهنگ تأثیرگذار است.
آنچه شهروندان قمی در زمینه مسائل و اولویت‌های فرهنگ استان بر آن اذعان دارند حجاب و عفاف، امر به معروف و نهی از منکر، سواد فضای مجازی خانواده‌ها، فقر، فساد و فحشا و عدم درک متقابل و تفاهم اجتماعی بین مردم است.
تفاوت فرهنگ هر منطقه نسبت به سایر مناطق
احسان شریف زاده، یکی از فعالان فرهنگی و رسانه‌ای با بیان اینکه علمی در مردم‌شناسی با عنوان مردم نگاری شهری وجود دارد، گفت: علم مردم‌شناسی شهری این است که محله و منطقه تحقیق و بررسی تا مشخص شود کدام محله ظرفیت انجام خدمات را دارد.
وی با تأکید بر شناسایی معضلات موجود در شهر ادامه داد: نفوذ در کودکان برای ارائه و نهادینه‌سازی فرهنگ یکی از راه‌ها است که نمونه بارز آن را در استفاده از کمربند ایمنی شاهد بودیم که از آن می‌توان به عنوان شیوه آموزش با استفاده از پتانسیل کانون خانواده یاد کرد.
این فعال فرهنگی و رسانه‌ای خاطرنشان کرد: باید در نظر داشت فرهنگ هر منطقه نسبت به منطقه دیگر متفاوت بوده بنابراین نخستین راه برای شهر قم این است که وارد میدان شویم و با مردم صحبت کنیم.
شریف زاده با اشاره به زائرپذیری شهر قم گفت: مردم از ملیت‌ها و شهرهای مختلف در شهر قم حضور دارند بنابراین به قم باید به عنوان شهری مهاجرتی نگاه و تطور فرهنگی قم را استخراج و نیازسنجی کرد و بر اساس چیزی که نیاز است جامعه هدف را مشخص کنیم بنابراین باید راه و مسیر منطقی انتخاب شود.
مسئله فرهنگی تنها حجاب نیست
وی عنوان کرد: در مسئله مدیریت شهری این ضعف وجود دارد و مدیر برای رفع تکلیف و برای اینکه ردیف بودجه هزینه کند سلیقه‌ای و سطحی به مسئله نگاه می‌کند؛ در حالی که باید ریشه‌ای وارد میدان شوند و در میدان نیازسنجی و بر مبنای نیازها پلان حرکتی را تعریف کنند و اینکه از چه مسیری با چه شیوه و شکلی عمل کنند؛ نیز مشخص شود.
این فعال فرهنگی و رسانه‌ای با بیان اینکه مسئله فرهنگی تنها حجاب نیست، گفت: اکنون خانواده‌ها کلنی سابق را ندارند و این امر ممکن رفتارهایی مانند پرخاشگری از سوی افراد در سطح شهر را به همراه آورد.
شریف زاده با بیان اینکه احترام به افراد مسن در وسائل حمل و نقل عمومی نیز حلقه مفقوده شده است، خاطرنشان کرد: پایه و اساس عدالت، صداقت و اولویت فرهنگی هر بخشی از ایران پرداختن به جایگاه خانواده و احیای جایگاه خانواده بر مبنای فرهنگ شرقی ایرانی اسلامی است.
مباحث فرهنگی قم باید معیاری برای کل کشور باشد
حجت الاسلام محمود نجاریان‌زاده، معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم با اشاره به فعالیتهای دستگاه‌های مختلف در زمینه جامه عمل پوشاندن به مطالبات رهبر معظم انقلاب گفت: مجموعه دست اندرکاران فرهنگی اعم از نماینده ولی فقیه، مدیرکل اوقاف و امور خیریه، سازمان تبلیغات اسلامی و آموزش و پرورش و دستگاه‌های امنیتی به دنبال این هستند که به مطالبات رهبری پاسخ دهند.
وی خاطرنشان کرد: در جلسه شورای فرهنگ عمومی مطرح شد که چگونه می‌توانیم به مطالبات رهبر معظم انقلاب پاسخ دهیم.
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم با اشاره به دغدغه‌های رهبر معظم مبنی بر در نظرگیری مباحث فرهنگی قم به عنوان معیاری برای کشور گفت: مباحث فرهنگی قم باید معیاری برای کل کشور باشد زیرا ما برای کل کشور نسخه می‌پیچیم ولی قم آنگونه که باید و شاید ظهور و بروز نداشته است.
حجت‌الاسلام نجاریان‌زاده عنوان کرد: بخشی پیرامون عفاف و حجاب ساماندهی شده و گروه‌های جهادی طی فراخوانی در بخش‌هایی از قم مستقر کردند و اعتباراتی برای این کار قرار دادند که نهایت آنچه که انجام شده فاصله بسیار زیادی با آنچه که باید انجام شود، وجود دارد.
وی با بیان اینکه حواشی شهر قم، به دلیل واردات فرهنگ‌های متعدد متأثر شده است، گفت: ائمه جماعات و بسیجیان پای کار آمدند و حدود ۵۰ مسجد انتخاب شد و هر مسجد ۱۰ مسجد زیر مجموعه قرار گرفت تا بتوانند مقداری حواشی شهر را ساماندهی کنند.
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم خاطرنشان کرد: کارها در این زمینه خوب پیش می‌رفت و استقرار روحانی در صدر حواشی شهر انجام شد ولی به دلیل تغییر مدیریت‌ها و نگرش‌ها راه به جایی نبرد.
حجت‌الاسلام نجاریان‌زاده با اشاره به ورود نیروهای جهادی ابراز کرد: شیوع بیماری کرونا سبب شد در زمینه معیشت مردم به ویژه فقرا و ایتام تمرکز شود که مساجد در این بخش فعالیت کردند و کمک‌های معنوی و مادی برای دستگیری از مستمندان در حواشی و متن شهر محقق شد.
وی با بیان اینکه مطالبات رهبر معظم انقلاب آنگونه که باید و شاید تحقق نیافته است، گفت: بدون تردید ضعف اعتبارات نیز مزید بر علت شد و برای جلوگیری از کرونا مساجد، نمازهای جماعت و هیأت‌ها تعطیل شد و روحانیت و طلاب با حضور در بیمارستان‌ها و آرامستان‌ها نسبت به تغسیل متوفیان نقش خوبی نه تنها در داخل، بلکه خارج از استان انجام دادند.
اولویت نخست فرهنگ باید آموزش و پرورش باشد
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم با بیان اینکه هنوز مطالبات رهبری به قوت خود باقی است، گفت: اولویت اول ما باید آموزش و پرورش باشد. معلمان و خانواده‌ها می‌توانند نقش عمده‌ای داشته باشند.
حجت‌الاسلام نجاریان‌زاده خاطرنشان کرد: از آموزش خانواده آنگونه که شایسته است غفلت شده در حالی که بانوان نقش عمده‌ای می‌توانند ایفا کنند بنابراین مادران باید آموزش‌هایی دریافت کنند به عنوان مثال فرزندان همین مادران در هشت سال دفاع مقدس در صحنه‌ها حضور داشتند.
وی عنوان کرد: در قم به دلیل جزیره‌ای فکر کردن اجتماعی چندان موفقیتی کسب نمی‌شود بنابراین کاری که ورود پیدا می‌کنیم ابتر می‌ماند.
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم با بیان اینکه اولویت اول دانش‌آموزان، دانشجویان و خانواده است، گفت: آموزش برای این سه بخش باید سازماندهی شود که برگزاری آموزش ضمن خدمت از سوی آموزش و پرروش، سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات و حوزه علمیه می‌تواند مؤثر واقع شود.
حجت‌الاسلام نجاریان‌زاده خاطرنشان کرد: مساجد، مدارس و حسینیه‌ها می‌تواند محل آموزش قرار گیرد و برای خانواده‌ها و دانش‌آموزان انگیزه‌ها را افزایش دهند.
پرورش غیرت دینی در صنوف
وی با اشاره به مشکلات موجود در بحث صنوف اظهار کرد: نتوانستیم آموزش مباحث دینی را به اصناف ارائه دهیم. اگر فرهنگ غیرت دینی در صنوف پرورش داده بودیم امروز نباید اینگونه سرگردان باشیم.
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم تصریح کرد:دختران و پسران در سنین بالا ازدواج می‌کنند و آمار طلاق‌ها به دلیل نبود آموزش افزایش پیدا کرده است. سازمان تبلیغات کار خوبی شروع کرده و آموزش‌هایی به زوج‌های جوان ارائه می‌دهد.
افزایش زیرساخت‌های فرهنگی متناسب با جمعیت استان قم
سید موسی حسینی کاشانی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان قم با بیان اینکه قم یکی از استان‌های مهاجر پذیر است، گفت: افزایش جمعیت قم بیش از استان‌های دیگر بوده و با توجه به خصوصیت استان طبیعی است که مجموعه زیرساخت‌های فرهنگی استان متناسب با جمعیت استان افزایش پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: مجموعه‌های مختلف فرهنگی در استان قم مشغول فعالیت هستند و فعالیتهای آن‌ها در زمینه‌های مختلف ملی و فراملی است ولی زیرساخت‌ها و استانداردهای اولیه که استان از نظر فرهنگی نیاز دارد به دلیل نوپا بودن استان کامل نیستند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم ضمن ارزیابی وضعیت فرهنگی قم تأکید کرد: در اکثر موارد با استانداردهای کل کشور فاصله داریم و عقب‌تر هستیم. یکی از مشکلات جدی در استان این است که باید تلاش شود تا بحث زیرساخت‌های فرهنگی تقویت شود.
حسینی کاشانی با بیان اینکه باتوجه به دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب توقع بیشتری از قم وجود دارد، ادامه داد: با توجه به شهر مذهبی و سابقه تاریخی متأسفانه شاهد هستیم که در بحث‌های مختلف ظواهر استان دچار چالش هستیم.
حجاب و عفاف یکی از معضلات سطح استان قم
وی خاطرنشان کرد: هدف‌گیری دشمن مشخص بوده و ظواهر در زمینه حجاب و عفاف یکی از معضلات در سطح قم است که بتوانیم با حرکت جهادی و با کمک همه مردم و دستگاه‌ها به منویات رهبر معظم انقلاب پاسخ دهیم، حرکت‌های خوبی شروع شده ولی به نظر می‌رسد باید این کار تقویت شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم با بیان اینکه نکته دیگر بحث هماهنگی بین دستگاه‌های فرهنگی است، گفت: به نظر می‌رسد باید این موضوع تقویت شود هرچند همکاری خوبی در مجموعه دستگاه‌های فرهنگی وجود دارد ولی به نظر می‌رسد که باید این روز به روز بیشتر و از ظرفیت‌های یکدیگر استفاده کنیم.
حسینی کاشانی عنوان کرد: مصوبات شورای فرهنگ عمومی استان با اولویت‌ها و مشکلات و مسائل فرهنگی در استان تطابق دارد و سازگار بوده بنابراین لازم است اولویت‌ها در شورای فرهنگ عمومی در نظر گرفته شود.
تشکیل هیأت اندیشه‌ورز متشکل از جمعی از نخبگان
وی با بیان اینکه یک هیأت اندیشه‌ورز متشکل از جمعی از نخبگان وجود دارد، اظهار کرد: در این شورا مطالعه می‌شود که چه مواردی باید در صحن شورا به بحث گذاشته شود و حتی این هفته یکی از موضوعات بحث تصادفات قم بوده که بیش از حد استاندارد است و این موضوع یکی از دغدغه‌های هیأت اندیشه‌ورز بود که نیاز به فرهنگ‌سازی جدی در سطح استان قم وجود دارد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم معتقد است: در سطح شورا تصمیمات خوبی گرفته می‌شود و روز به روز به این سمت حرکت می‌کنیم که مصوبات ضمانت اجرایی بیشتری داشته باشد.
در نخستین جلسه شورای فرهنگ عمومی استان قم در سال ۹۹ اقدامات فرهنگی ادارات و نهادها برای تحقق شعار سال «جهش تولید»، ارائه برنامه‌های اجرایی در این خصوص به دبیرخانه، بررسی فعالیتهای طرح مواسات و همدلی در ایام پیک بیماری کرونا، مستندسازی و تجربه‌نگاری طرح مواسات و همدلی و ساماندهی فعالیتهای شبیه آن، بررسی فعالیتهای فرهنگی و مشارکت و همکاری ادارات و نهادهای فرهنگی متناسب با شرح وظایف خود در برگزاری کنگره شهدای قم و پیگیری ساخت سریال شهید زین‌الدین مطرح شد.
آنچه واضح و مبرهن است فرهنگ سنگ زیربنای امور اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و سایر موضوعات است به طوری که اگر زیرساخت‌های فرهنگ درست پایه‌ریزی نشود می‌تواند سایر مسائل و مباحث را تخریب کند.
جا دارد اولویت‌های فرهنگی بسیار مورد توجه قرار گیرد و دارای ضمانت اجرایی لازم با برنامه‌ریزی درست و منطقی باشد.
