به گزارش تابناک مازندران، نخستین هم اندیشی حمایت از ذخیره‌گاه طبیعی شمشاد هیرکانی در مجتمع حر قائم‌شهر برگزار شد.
ناصر مهردادی مدیر کل محیط زیست استان مازندران در این نشست با اشاره به اینکه شمشاد در ارتفاع ۸ متری رشد می‌کند و گرمادوست و همچنین سایه پسند است، افزود: خوشبختانه با حمایت منابع طبیعی و استانداری جلساتی در خصوص بیماری آتشک گذاشته شد، در حالی که این بیماری از سال ۸۹ از شمال اروپا وارد کشور شده بود این بیماری از سال ۹۰ در جنگل های شمال کشور مشاهده شد.
مهردادی اظهار کرد: عواملی همچون رطوبت، گرما، باد و پرندگان سبب انتقال بیماری آتشک می شوند.
وی روش های مبارزه با آتشک را سه راه کار فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی عنوان کرد و گفت: در روش فیزیکی برگ ها و بذرهای آلوده جمع آوری و آتش زده شود و روش بیولوژیک، بکارگیری عوامل بیولوژیک نگرانی هایی در بین کارشناسان از نظر محیط زیست یه وجود آورد چرا که نیاز به آب اکسیژنه برای از بین بردن قارچ ها است.
مدیر کل محیط زیست مازندران عنوان کرد: با ستاد مدیریت بحران جلساتی برقرار شد و همه ارگان ها نیاز است در این زمینه حمایت کنند تا این مشکلات را کاهش دهیم.
نابودی بخش عظیمی از جنگل‌های سیسنگان بر اثر آتشک
دبیر علمی و شبکه سمن های محیط زیست و منابع طبیعی مازندران نیز دراین باره با بیان اینکه برای حفاظت و حمایت از ذخیره گاه های جنگلی درختان شمشاد به عنوان درختان ممنوع القطع، این جنگل از توده های جنگلی حفاظت شده و ذخیره گاه مهم کشور است، اظهار کرد: بیماری آتشک باعث انهدام و نابودی بخش عظیمی از سیسنگان و نیز جنگل های گیلان شد.
داریوش عبادی با اشاره یه اینکه اقداماتی که برای حمایت از شمشاد و مبارزه با آفات آن کافی نیست، تأکید کرد: شمشاد همچنان در حال نابودی و نسل آن منقرض می شود.
وی گونه های جانوری در طبیعت را دارای ارزش اکولوژیکی دانست و گفت: اعتقاد به اصل تنوع زیستی راز حیاط بشر است و اگر یکی از چرخه اکوسیستم خارج شود تعادل طبیعی به هم می خورد که نمونه آن وجود آفات و بیماری برای ما است.
عبادی تصریح کرد: جنگل را از دست بدهیم، دریا و هوا را از دست خواهیم داد از این رو باید برای حفاظت آن تلاش کنیم.
شناسایی آتشک پس از آلودگی تمام جنگل‌ها!
ستار بابایی مدیر کل منابع طبیعی استان مازندران منطقه ساری نیز با بیان اینکه از آنجایی که شمشاد در مناطقی با نور کم و رطوبت زیاد رشد می کند بنابراین شرایط برای گسترش بیماری آتشک یا سرسوختگی فراهم می کند، اظهار کرد: این بیماری قارچی حدود ۲۰ سال است که شناسایی شده و در کشورهایی اروپایی زمانی که سطح آن گسترده شد گزارش شد.
وی افزود: زمانی که این بیماری در شمال شناسایی شد تمام شمشادها آلوده شده بودند و همچنین شرایط برای تکثیر آن در شرایط مرطوب محیا شد.
مدیر کل منابع طبیعی استان مازندران منطقه ساری گفت: با رفتارشناسی عامل بیماری می توان متوجه شد که گسترش این بیماری از کف جنگل آغاز می شود و تا به تاج آن می رسد و آن را خزان می کند.
بابایی با اشاره به اینکه بیماری آتشک می تواند با پاره کردن بافت برگ در عرض ۸ تا ۱۰ روز کلنی خود را تکثیر دهد، یادآور شد: از ۴۴ هزار هکتار از سطح ذخیرگاه هیرکانی شمشاد در ایران، حدود ۳۷ هزار هکتار آن آلوده است و حتی ذخیره گاه جیسار نیز در این بیماری از بین رفت.
این مسئول در خصوص رویکرد سازمان منابع طبیعی، گفت: رویکرد سازمان منابع طبیعی مدیریت جامع آبخیر با استفاده از مشارکت مردمی است همچنین واگذاری چرای دام با نگاه توانمندسازی منابع ملی در دستور کار قرار دارد.
وی با عنوان به اینکه با وجود اینکه در اجرای مبارزه با آتشک سرعت اجرا با توان اجرا مطابقت ندارد، تآکید کرد: اقدامات به طور مسکن و محدود است در حالی که هر ۷ تا ۱۰ روز باید این اقدامات انجام شود.
این مسئول بیان کرد: باید به دنبال پایه های مقاوم به بیماری باشیم از این رو حدود ۱۱ طرح تحقیقاتی در حال بررسی است و اگر اجرا شود می توان به نتایج خوبی رسید.
مدیر کل منابع طبیعی استان مازندران منطقه ساری با اشاره به اینکه اقداماتی که انجام می شود لازم است اما کافی نیست و باید سازمان جنگل ها اقداماتی برای مبارزه با این آفت انجام دهد، ادامه داد: این را باید عنوان کنم که مبارزه شیمیایی رد شده است بنابراین از روش های دیگری همچون خارج کردن و قطع درختان آلوده و تسریع در انتقال بهره گرفت.
وی اضافه کرد: استفاده از روش بیولوژیک یعنی کاربرد آب اکسیژنه مشکلاتی در مبارزه با آتشک ایجاد می کند اما در این زمینه منتظر روش های جدید هستیم تا این مشکل برطرف شود.
آتشک در کمین جنگل‌های 40 میلیون ساله هیرکانی
مدیر انجمن دوستاران هوتو و مسئول پویش پاسداری از میراث فرهنگی و طبیعی مازندران نیز با اشاره به اینکه با توجه به آفت آتشک در منطقه و متأسفانه در اثر بی توجهی سازمان منابع طبیعی این آفت از جنگل آستارا حرکت کرد و به خیبوس سوادکوه رسید همچنان این خطر وجود دارد که جنگل هیرکانی را دور بزند، اظهار کرد: شاید مدتی دیگر با خبر شویم که جنگل گلستان نیز دچار این آفت شده دراین راستا با برگزاری چنین همایشی هم اطلاع رسانی کنیم و هم مسئولین را هشدار دهیم که این خطر وجود دارد که جنگل ۴۰ میلیون ساله هیرکانی که در واقع موزه طبیعی در جهان است در حال نابود شدن باشد.
محمد عظیمی افزود: تا کنون راه حل موثری برای مبازره با آتشک در جنگل‌های مازندران ارائه نشده است و تنها همه عامل ها به رطوبت ختم می شود اما سرعت گسترش آتشک در حدود 8 تا ۱۰ است.
وی با بیان اینکه سازمان فائو و کارشناسان آن در جنگل های زاگرس و مازندران حضور داشتند و مسئولان می توانستند از آن تجربیات استفاده کنند، تأکید کرد: اما به بهانه هایی مثل نبود بودجه و تأخیر کارشناسان مورد عدم بررسی قرار گرفت که اصلا توجیه منطقی نیست.
عظیمی با اشاره به اینکه از اروپا به عنوان قاره سبز یاد می کنند در حالی که از لحاظ قدمت جنگل های اروپا از جنگل های هیرکانی ایران جوان تر است، تصریح کرد: جنگل های ایران باید به عنوان قاره سبز مطرح شود که متأسفانه در حال خارج شدن از لیست هستیم.
مسئول پویش پاسداری از میراث فرهنگی و طبیعی مازندران با ابراز نگرانی از اینکه در سال های آینده هجوم جمعیت ایران به سمت مازندران به دلیل وجود آب و هوای مناسب و سرسبزی آن افزایش می یابد، تأکید کرد: در جنوب شاهد ریزگردها هستیم که زندگی اهالی را سخت کرده است و تراکم جمعیت نیز مازندران را تهدید می‌کند و در حال حاضر باید برای آن چاره ای جدی اندیشید.
مقابله با سرسوختگی شمشادها نیازمند برنامه‌ای ملی
عباد طیبی سیف کتی از فعالان محیط زیست و منابع طبیعی نیز با اشاره به اینکه بزرگترین ذخیره گاه درخت شمشاد هیرکانی همچون رودخانه زاینده رود و دریاچه ارومیه خواهد شد، اظهار کرد: از اصلی ترین ذخیره گاه طبیعی درختان شمشاد هیرکانی منطقه خیبوس و انجیل سی سوادکوه طی مصوبه شماره ۱۹۰ شورای عالی محیط زیست در سال ۱۳۷۸ با وسعت سه هزار و ۴۷۱ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت مخیط زیست پیوسته است.
طیبی افزود: باید با برنامه ای مدون با توجه به اهمیت جهانی آن تجهیزات حفاظتی و محیط بانی و دیگر امکانات جدید در منطقه فراهم شود تا این جنگل‌ها از هر گونه خطر احتمالی مصمون بماند.
وی درباره هدف از برگزاری نخستین هم اندیشی حمایت از ذخیره گاه طبیعی شمشاد هیرکانی در شهرستان قائم‌شهر را اینطور عنوان کرد: توجه علمی و عملی برای حفاظت از این گونه نادر گیاهی و جلوگیری از قطع بی رویه درختان هیرکانی، آگاهی بخشی، حفظ و حراست از این گونه با ارزش است.
این فعال محیط زیست با بیان اینکه ضروری است برنامه ای ملی با پشتوانه مالی و نیروی انسانی کارآمد و مجرب تهیه و در اسرع وقت به مرحله اجرا در آید، گفت: در این خصوص توجه خاص به مسئله پایش محیط زیست و تداوم در اجرای برنامه های بلند مدت محیط زیستی، از اهمیت فوق العاده برخوردار است.